Prostat kanseri, erkeklerde prostat salgı bezinde yaygın şekilde ortaya çıkan bir kanser türüdür. Bu kanser erkekleri etkileyen kanser türleri arasında ilk sırayı alırken, kanser yüzünden ölümlerde akciğer kanserinin ardından ikinci sırada yer almaktadır. Prostat kanseri her erkek için risk taşır. Bunun oluşma sebepleri arasında çevresel etkenlerin ve genetik faktörlerin etkili olabileceğini belirten uzmanlar, özellikle yaşın ilerlemesiyle riskin arttığını belirtiler.
Pankreas kanseri çoğu hastada oldukça yavaş bir gelişim gösterir. Uzun yıllar belirti vermeden ilerler. Çoğu erkeğin daha prostat kanseri olduğunu bilmeden başka hastalıklar nedeniyle öldüğü de bilinmektedir. Bazı hastalarda ise, prostat kanseri tanısı erken aşamada ve ilerleyen aşamalarda tespit edilebilir. Erkeklerde görülen en sık kanser türlerinden olan prostat kanserinin seyri oldukça sinsidir. Hastalarda bazen hiç belirti vermediğinden, uzmanlar 50 yaşından itibaren erkeklerin prostat kontrollerini düzenli olarak yaptırmalarını önerir.
Prostat kanseri bakımından risk faktörleri nelerdir?
Prostat kanserinin nedenleri günümüzde net olarak bilinmemektedir. Bu hastalık bulaşıcı olmadığından, insandan insana geçmesi mümkün değildir. Ancak prostat kanserinin gelişme riskini yükselten bazı etkenler olduğu tespit edilmiştir. Bunlar;
Yaş faktörü: Prostat kanseri bakımından en önemli risk faktörü yaştır. Genellikle 45 yaşın altındaki erkeklerde nadir görülen bir hastalıktır. Yaş ilerledikçe kanserin gelişme riski de artar. Bu daha çok 65 yaşın üzerindeki erkeklerde sıkça görülür.
Aile öyküsü: Erkeklerin kendi erkek kardeşlerinde prostat kanseri varsa kendisi içinde risk yüksek olur.
Irk: Afrika ırkından olanlarda düşük olan risk, Asya kökenlilerde, Afrikalı Amerikalı olanlarda daha yüksektir.
Belirli prostat değişimleri: Mikroskop altında anormal şekilde görülen yüksek dereceli prostatik intraepitelyal neoplazisi bulunan hücreler prostat kanseri riskinin artmasına neden olur.
Diyet: Erkekler hayvansal yağ bakımından zengin olan, et ağırlıkla besinlerle diyet uyguluyorsa, prostat kanseri riski o oranda artar.
Prostat kanseri belirtileri nelerdir?
Bazı hastalarda herhangi bir belirti vermeyen prostat kanseri, bazen de idrar yapma sorunlarına, ereksiyon zorluğuna, idrarda ya da semende kan, kalça, bel, sırt, uyluk bölgesinde ağrıya neden olabilir. İdrar sorunları idrar yapamama, idrarı durdurmakta zorlanma, sık idrara çıkma, idrarın akımında zayıflık, gece idrara çıkma ya da idrarın ağrılı olması şeklinde ortaya çıkabilir. Ancak bunlar her zaman kanser belirtisi de olmaz. Bu nedenle kişinin bir üroloji uzmanına muayene olması ve tetkikleri yaptırması gerekir.
Prostat kanseri tanısı
Hastalığın erken aşamada tanısı için bazı tetkikler yapılmaktadır. Bunlar arasında prostatın elle muayene edilmesi, transrektal ultrason yapılması, transrektal biyopsi bulunur. Eğer yapılan fiziki muayene ve tetkiklerin neticesinde kanser teşhisi yapılmazsa, prostat büyümesi bakımından kişi tedaviye alınır. Bu durumda cerrahiyle prostat belirtileri tedavi edilebilir. Kanser teşhisi yapılırsa hastalığın evrelenmesi sonucunda tedavi planı yapılır. Bunun için hastaya kemik sintigrafisi, BT, MR gibi ileri tetkiler yapılır. Bu prostat kanserinin yayılımı içinde bilgi sahibi olmaya yarar.
Prostat kanseri evreleri
Evre 1: Bu aşamada yapılan parmakla muayene sırasında kanser hissedilmez. Genellikle prostat büyümesi yüzünden yapılan cerrahi girişimde kaanser fark edilebilir.
Evre 2: Kanser ilerleme gösterse de henüz prostat içinde olur.
Evre 3: Bu evrede kanserin prostat dışına çıktığı görülür. Fakat lenf nodlarına kadar yayılım olmaz.
Evre 4: Bu evrede yakın kas dokularına, organlara, lenf nodlarına hatta başka alanlara kanserin yayılımı söz konusudur.
Prostat kanseri tedavisi
Bu kanser türünde tedavideki hedef öncelikle hastanın yaşam süresinin uzatılması, hastanın aile ve toplumda daha aktif olmasıdır. Kanserin ilerlemesiyle tedavideki yöntemlerde farklılaşır. Erken evrede tanısı yapılan prostat kanserinde tedavinin başarılı olması için, tümörün kesilerek çıkarılması kanserin ortadan kaldırılmasını sağlayabilir. İlerleyen aşamadaki kanser tedavisinde ise, hastanın şikayetlerini azaltmak ya da bunların olmasını engellemek amaçlanır. Bu yüzden prostat kanserinin tam olarak tedavisi için erken aşamada teşhis yapılması önemlidir. Hastaların bilgili olması, bu konuda bilinçli olması tedavideki en önemli ilk aşamadır. Bu hastalık bakımından her erkek risk taşımaktadır. Ancak prostat kanseriyle başarıyla savaşıp, bu hastalığın yenilenebileceği de önemli bir gerçektir. Bunun içinde düzenli olarak tetkiklerin yapılması ve kanserin varlığının bilinmesi gerekir.