Prostat Kisti, Prostat kisti, erkek üreme sisteminde bulunan bir kanser durumudur. Türkiye'de erkeklerde Amerika'daki erkeklere oranla daha az görülmekte ve diğer kanser türlerine göre daha az risk taşıyan bir kist çeşididir. Amerika Birleşik Devletleri'nde erkeklerde prostat kisti tanısı ikinci sırada görülmekte ve her yıl üç erkekten birisin prostat kisti taşıdığı bilinmektedir.
Prostat erkeklerde idrarın akışını sağlayan kalın bağırsağın son kısmı (Rektumun) önünde ve mesane yani idrar torbasının alına yerleşmiş ceviz büyüklüğünde organdır. Erkek hormonları olan androjenler prostatın büyümesini sağlarlar. Eğer prostat bezinde kist oluşumu olduysa ve prostat aşırı büyüdüyse, prostat üretraya baskı uygulayarak idrar sıvısının, idrar torbasından, penise doğru gitmesini yavaşlatır bazen de idrarın akımını tamamen durdurur. Prostat kistinin sebepleri kesin olarak bilinmemekle birlikte bulaşıcı olmadığını, insandan insana geçmeyen bir kist olmadığını bilmek önemlidir.
Prostat Kistinin Oluşumunda Risk Faktörleri Nelerdir?
Prostat kistinin oluşumu için yapılan tıbbi araştırmalar, bu hastalığın gelişme riskini arttıran bazı nedenler olduğu sonucuna varmıştır. Bu nedenler arasında ilk olarak yaş faktörü önemli bir risk olarak rol oynar. 45 yaş altında sık görülmeyen prostat kisti, yaş arttıkça erkeklerde tehdit unsuru olarak ortaya çıkar. Ancak en sık görülen yaş 65 yaş ve üstü erkeklerde görülmektedir. Kalıtsal olarak da ortaya çıkan prostat kisti erkek kardeşlerden birinde görülmüşse diğer erkek kardeşlerde de görülme olasılığını arttırmaktadır. Ayrıca Amerika'da yaşayan siyahi erkeklerde beyaz erkeklerden daha sık görüldüğü sonucuna da varılmıştır.
Erkeklere uygulanan ultrason girişlerinde prostatik intraepitelyal neoplazi hücrelerinin yüksek dereceli olduğu görülmüşse prostat riskini anormal derecede arttırdığı görülmüştür. Yine hayvansal gıdaları, doymuş yağları fazla tüketen erkekler üzerinde yapılan bir çalışmaya göre prostat kisti riskinin arttığı da gözlemlenmiştir.
Prostat Kisti Belirtileri Nelerdir?
Prostat kistinin ilk belirtileri olarak, prostat kisti bulunan hastalar idrar yapamama ile ilgili birçok sıkıntılı problemler, ereksiyon yaşama zorluklar, hasta idrarını yaparken sırtta, kalçada, belde ve uyluk kısmında şiddetli ağrılarla birlikte gelen idrar yolundan gelen kan problemleri, kişinin prostat kisti olduğu belirtilerden bazılarıdır. Hasta hemen bu problemleri yaşadığı takdirde hemen Uzman bir doktora görünmelidir. Prostat kisti taşıyan hasta bazen idrarını kanlı yaptığı gibi, bazen de sık sık idrara çıkma isteği, bazen de zorlanarak az az idrar yapma, sancılı idrar yapma gibi şikayetleri olduğu görülmektedir.
Bu belirtiler unutulmamalıdır ki prostat kisti dışında rahatsızlıklardan da kaynaklanabilmektedir. Örneğin aynı belirtiler prostat büyümesi, enfeksiyon gibi hastalıklardan da kaynaklanıyor olabilir. Bu belirtiler olduğunda rahatsızlığınızın teşhisini koymak için üroloji uzmanına gitmeniz gerekmektedir.
Prostat Kisti Tanısı Nasıl Koyulur?
Prostat kisti belirtileri yavaş yavaş kendini gösterdiği zaman erken tanı için çeşitli tıbbi yöntemler kullanılır. Bu belirtiler görülsün ya da görülmesin 45-50 yaş aralığına gelmiş her erkeğin mutlaka yılda bir prostat kisti tarama yöntemlerinden birinden geçmesi sağlıklı olacaktır. Doktor bazen prostat kisti teşhisi koyarken bazı yöntemler kullanmaktadır. Bu yöntemler arasında doktor eldivenli parmağını kayganlaştırarak makattan erkeği muayene edebilir. Bazen de prostat kisti tanısı için PSA testi (Prostat spesifik antijen) şüpheli hastadan kan alınarak yapılabilir ve PSA test sonucuna göre teşhis konur. Uzman doktor bazen de trans rektal ultrason veya sistoskopi ile prostat bezindeki anormal durumları inceleyerek bir sonuca varabilir.
Hasta prostat kisti bulunan hasta için, üroloji uzmanı evreleme teşhisinde bulunur. Prostat kistin boyutuna ve kistin yayılıp yayılma gibi durumlarına göre kistin evrelemesi belirlenir. Prostat kisti bulunan hastanın kendi ve yakınları için kolay olmayan bir durum söz konusudur. Hasta yakınları hastasını kaybetmekten korkmaktadırlar. Günlük rutin hayatları sıkıntılı geçmektedir. Uzman doktorların uyguladığı tedaviler, hastanede uzun süren yatış dönemleri endişe ve strese neden olmaktadır. Bu sebeplerden ötürü hastanın ve hatta hasta yakınlarının psikolojik destek görmesi çok önemlidir.